Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αφορά στη μεθοδολογία της διεπιστημονικής μελέτης των ιστορικών υφασμάτινων αντικειμένων (αρχαιολογικά, λαογραφικά και σύγχρονα).
Στόχος είναι η παρουσίαση των αρχών προσέγγισης και ανάλυσης των αντικειμένων αυτών.
Διάφορες πτυχές της παραγωγής, χρήσης και αισθητικής των υφασμάτινων αντικειμένων θα καλυφθούν έτσι ώστε οι φοιτητές να αποκτήσουν επίγνωση της φύσης και των ιδιαιτεροτήτων τους.
Το μάθημα αφορά στη μελέτη των βασικών παραδοσιακών και σύγχρονων τεχνικών διακόσμησης των υφασμάτινων αντικείμενων. Ταυτόχρονα αναλύονται θέματα εμπορίου, αισθητικής και κοινωνικών συμβολισμών που σχετίζονται με τα υφάσματα στον ελλαδικό χώρο, με έμφαση στις περιόδους από τις οποίες υπάρχουν αξιόλογα κατάλοιπα (κυρίως δηλαδή από το Ύστερο Βυζάντιο και τους Νεότερους Χρόνους).
1. Η διεπιστημονική μελέτη των υφασμάτινων αντικειμένων
2. Αρχαίο ελληνικό ύφασμα
3. Κοπτικά υφάσματα
4. Πρωτοχριστιανικά και μεσοβυζαντινά υφαντά
5. Το ύφασμα στο Ύστερο Βυζάντιο
6. Τα υφαντουργικά εργαστήρια της Κωνσταντινούπολης και της Προύσας
7. Μεταβυζαντινή εκκλησιαστική κεντητική
8. Από Δύση και Ανατολή: Εισαγώμενα υφαντά και κεντήματα στη μεταβυζαντινή Ελλάδα
9. Η υφαντουργία της Χίου
10. Σταμπωτά υφάσματα στον ελλαδικό χώρο
11. Λαογραφικό ύφασμα
12. Εκπαιδευτική επίσκεψη
13. Ανακεφαλαίωση-αναπλήρωση
Μαθησιακά αποτελέσματα:
Με την επιτυχημένη ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής:
-Θα έχει αποκτήσει εξοικείωση με τη μεθοδολογία της διεπιστημονικής μελέτης των ιστορικών υφασμάτινων αντικειμένων (αρχαιολογικά, λαογραφικά και σύγχρονα).
-Θα μπορεί να προσεγγίσει και να αναλύσει τα αντικείμενα αυτά
-Θα γνωρίζει διάφορες πτυχές της παραγωγής, χρήσης και αισθητικής των υφασμάτινων αντικειμένων έτσι ώστε να αποκτήσει βαθύτερη επίγνωση της φύσης και των ιδιαιτεροτήτων τους.
-Θα διαθέτει τα απαραίτητα επιστημονικά εργαλεία για την στοιχειώδη διάκριση των αισθητικών χαρακτηριστικών των υφασμάτινων αντικειμένων, καθώς και για την ένταξη τους στο κατάλληλο εννοιολογικό πλαίσιο.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Γλώσσα αξιολόγησης η Ελληνική
Αξιολόγηση φοιτητών (100%): Συγγραφή μίας ατομικής εργασίας σε θέμα που θα επιλεγεί από την αρχή του εξαμήνου.
Οι οδηγίες συζητούνται στο πρώτο μάθημα και αναρτώνται στο eClass.
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Cybulska, M. 2015, Understanding Textiles – from Artist to Spectator, Fibres & Textiles in Eastern Europe, 23(3), 133-140. https://journals.indexcopernicus.com/search/article?articleId=58710
2. Ebert, C.E., Harlow, M. E., Anderson Strand, E. and Birgitta L. (eds). 2018. Traditional Textile Craft – an Intangible Cultural Heritage? The SAXO Institute, Denmark, 2nd edition, https://www.traditionaltextilecraft.dk/e-publication
3. Emery, I. 1994. The primary Structure of Fabrics: An Illustrated Classification. Thames and Hudson.
4. Ingold, T.2010 “The Textility of Making”, Cambridge Journal of Economics, 34(1), 2010, p. 91-102. https://doi.org/10.1093/cje/bep042
5. Jacoby, J. 2004. “Silk Economics and Cross-Cultural Artistic Interaction: Byzantium, the Muslim World, and the Christian West”, in Dumbarton Oaks Papers, 58, 2004, p. 197-240.
6. James C. Y. Watt, Anne E. Wardwell (ed.), 1997. When Silk was Gold: Central Asian and Chinese Textiles, exh. cat. (Cleveland, Cleveland Museum of Art; New York, The Metropolitan Museum of Art, 1997-1998), New York, 1997.
7. Mola, L. 2000. The Silk Industry of Renaissance Venice, Baltimore/London, 2000.
8. Riello, G. and Parthasarathi, P. 2011. The Spinning World: A Global History of Cotton Textiles, 1200-1850. OUP/Pasold Research Fund.
9. Schulz V.-S. 2016, “Crossroads of Cloth: Textile Arts and Aesthetics in and beyond the Medieval Islamic World”, Perspective, 1, 93-108.
10. Thomas, T.K. 2012, “Ornaments of Excellence from the Miserable Gains of Commerce: Luxury Art and Byzantine Culture”, in Byzantium and Islam: Age of Transition 7th-9th Century, Helen C. Evans, Brandie Ratcliff (ed.), exh. cat. (New York, The Metropolitan Museum of Art, 2012), New York/New Haven/London, 2012, p. 124-135.
11. Weiner, A.B. and Schneider, J. (eds.) 1989. Cloth and Human Experience. Smithsonian Institution Press, Washington, DC.
12. Vryzidis, N. “An Early Modern Syncretism: Greek Orthodox Ecclesiastical Dress in the Ottoman Empire”, Βυζαντινά 37 (2019-20) [2021], 239-70.
13. Οικονομίδης Ν. και Χατζηγεωργίου Ρ. 2008. Η Ελληνική Ενδυμασία: το ιστορικό οδοιπορικό της και ο κοινωνικός της ρόλος, Δωδώνη.
14. Παπαντωνίου Ι. 2000. Η ελληνική Ενδυμασία , Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος.
15. Περιβολιώτου Μ.Α. 2004. Η Τέχνη του Υφάσματος Ι. Εκδόσεις Ίων. Αθήνα
16. Περιβολιώτου Μ.Α. 2004. Η Τέχνη του Υφάσματος ΙΙ: Υφαντική Διαπλεκτική, Μπατίκ. Εκδόσεις Ίων. Αθήνα.
17. Τζαχίλη Ί. 1997. Υφαντική Και Υφάντρες Στο Προϊστορικό Αιγαίο 2000 – 1000 π. Χ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.