Συντήρηση Βιβλιακών – Αρχειακών Συλλογών

Περιεχόμενο Μαθήματος

Το μάθημα περιλαμβάνει μια σειρά ενοτήτων που διαπραγματεύονται διαφορετικά θέματα. Χωρίς να εμβαθύνει σε προβλήματα που απαιτούν χρόνο ανάλυσης, επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της ικανότητας των σπουδαστών να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα και τις απαιτήσεις συντήρησης συνόλων και όχι μεμονωμένων περιπτώσεων. Ακόμη, εστιάζει στην ικανότητα οργάνωσης και πραγματοποίησης  μαζικών επεμβάσεων συντήρησης ώστε να ωφεληθεί και να προστατευθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός αντικειμένων χωρίς να αποκλείονται μεμονωμένες επεμβάσεις που μπορούν να εφαρμοστούν σε περιορισμένη κλίμακα.

Εκτός από τη γνωριμία με τα διαφορετικά υλικά και αντικείμενα που αποτελούν τις βιβλιακές – αρχειακές συλλογές, στο μάθημα:

1. αναπτύσσονται τα κριτήρια με τα οποία επιλέγονται συγκεκριμένα υλικά, τεχνικές και μέθοδοι συντήρησης,
2. περιγράφονται τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες τις οποίες πρέπει να διαθέτουν τα νέα υλικά,
3. παρατίθενται οι δυνατότητες που δίνονται σήμερα στο συντηρητή να εφαρμόσει ορισμένες επεμβάσεις, αλλά καθορίζονται και τα όρια τα οποία τίθενται τόσο από τεχνολογική άποψη όσο και από ηθική δεοντολογία.

Το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος εστιάζει στην:

1. κριτική αξιολόγηση περιπτώσεων,
2. ανάπτυξη ικανοτήτων και δεξιοτήτων, και
3. απόκτηση εμπειρίας με την αντιμετώπιση διαφορετικών καταστάσεων με ιδιαίτερο προβληματισμό ως προς την επιλογή εφαρμογής μιας συγκεκριμένης μεθοδολογίας.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

• Οι φοιτητές/τριες θα είναι ικανοί να κατανοούν τη διαφορετικότητα, ως προς τη χημική σύσταση και συμπεριφορά καθώς και την αλληλοεπίδραση των υλικών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή των αντικειμένων που αποτελούν τις βιβλιακές και αρχειακές συλλογές (π.χ. πάπυρος, περγαμηνή, χειροποίητο χαρτί, βιομηχανικό χαρτί, μελάνια αιθάλης, τυπογραφικά μελάνια, σύγχρονα μελάνια, τεχνικές εκτύπωσης, υφάσματα βιβλιοδεσίας, δέρμα, χαρτόνια, ξύλο, δευτερεύοντα μεταλλικά στοιχεία). να αναγνωρίζουν Επίσης, θα είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τη διαχρονικότητα ορισμένων υλικών και των αλλαγών που επήλθαν στη βιομηχανική και μεταβιομηχανική εποχή.
• Ακόμη, θα γνωρίζουν τους βασικούς μηχανισμούς φθοράς αυτών των υλικών σε δεδομένες κλιματολογικές συνθήκες.
• Οι φοιτητές/τριες θα μπορούν να αξιολογήσουν την πολυπλοκότητα των περιπτώσεων και τα σημαντικά στοιχεία τα οποία καθορίζουν την επιλογή των επεμβάσεων συντήρησης. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Γλώσσα Αξιολόγησης: Ελληνική / Αγγλική για φοιτητές Erasmus Ο τελικός βαθμός αξιολόγησης του φοιτητή διαμορφώνεται κατά 50% από το βαθμό αξιολόγησης του θεωρητικού μέρους και κατά 50% από το βαθμό αξιολόγησης του εργαστηριακού. Αξιολόγηση φοιτητών (100%): ΘΕΩΡΙΑ (50%): Γραπτή αξιολόγηση με ερωτήσεις σύντομης απάντησης ή πολλαπλών επιλογών. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (50%): Γραπτή εργασία με προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης που ανακοινώνονται στους φοιτητές στην αρχή του εξαμήνου. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, Διατήρηση και Συντήρηση των Βιβλιακών και Αρχειακών Συλλογών. Οδηγός για βιβλιοθηκονόμους και αρχειονόμους, «Παπαχαραλάμπειος» Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ναυπάκτου, Ναύπακτος, 2000. 2. ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ Β., Οδηγός Προληπτικής Συντήρησης Φωτογραφικών Αρχείων και Συλλογών, Εταιρεία Ελληνικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α.), Αθήναι, 1995. 3. ΣΚΕΠΑΣΤΙΑΝΟΥ Μ., Λεξικό όρων διατήρησης και συντήρησης έντυπου υλικού, Τυποφιλία 2, Θεσσαλονίκη, 1995. 4. ΣΚΕΠΑΣΤΙΑΝΟΥ Μ., Διατήρηση Τεκμηρίων Βιβλιοθηκών και Αρχείων, Τυποφιλία, Θεσσαλονίκη, 1998, (ISBN 960 7285 18 2).. 5. ΒΙΒΛΙΟΑΜΦΙΑΣΤΗΣ, Περιοδική έκδοση για την ελληνική βιβλιοδεσία. 3 τόμοι, 2000, 2004, 2008, Ελληνική Εταιρεία Βιβλιοδεσίας, Αθήνα. – Συναφή επιστημονικά περιοδικά και Πρακτικά Συνεδρίων π.χ. Care and conservation of manuscripts, University of Copenhagen (vols. 1-17). Museum Tusculanum Press.