Πολιτιστική Διαχείριση

Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα προσφέρει εισαγωγικές και βασικές γνώσεις πάνω στο σχεδιασμό και τη διεύθυνση πολιτιστικών υποδομών, όπως και στην προώθηση βιώσιμων δραστηριοτήτων στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα που διαχειρίζεται μνημεία και αντικείμενα πολιτιστικής κληρονομιάς.
Εξετάζονται οι αρχές, τα επίπεδα, οι διαδικασίες και τεχνικές της διοίκησης και οργάνωσης φορέων και οργανισμών πολιτιστικής πρακτικής και διαχείρισης της πολιτισμικής κληρονομιάς, όπως μουσεία, βιβλιοθήκες, πινακοθήκες, ιδιωτικές συλλογές, γκαλερί, συμπράξεις ιδιωτικού – δημοσίου κ.λπ. και αναπτύσσονται τα ιδιαίτερα ζητήματα διοίκησης και οργάνωσης αυτών.
Γίνεται επίσης εισαγωγή στα μοντέλα χρηματοδότησης φορέων πολιτιστικής κληρονομιάς και διασαφηνίζεται το νομικό καθεστώς των πολιτιστικών δωρεών και χορηγιών.
Θα διδαχθεί επίσης η πολιτιστική πολιτική τόσο στο εθνικό όσο και στο διεθνές επίπεδο και οι διεθνείς μορφωτικές/πολιτιστικές σχέσεις.
Τέλος θα αναπτυχθούν οι δυνατότητες των εφαρμογών προηγμένων τεχνολογιών και της πληροφορικής στην πολιτιστική επικοινωνία και διαχείριση.

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ (ανά διδακτική εβδομάδα)
1. Έννοιες σχετικές με την πολιτιστική κληρονομιά και θεσμοί διαχείρισης αυτής στην Ελλάδα και το εξωτερικό, οργάνωση πολιτιστικών οργανισμών
2. Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομίας (Ορισμός της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, υλική και άϋλη πολιτιστική κληρονομιά)
3. Εθνικό και Διεθνές Δίκαιο (Νόμοι, Συμβάσεις, κλπ)
4. Κατάρτιση στρατηγικού σχεδιασμού (swot ανάλυση, κλπ). Η στρατηγική στους πολιτιστικούς οργανισμούς, στρατηγικό πλάνο Μουσείων)
5. Διαχείριση Πολιτιστικού Έργου / Μουσειακές συλλογές-Είδη μουσείων
6. Πολιτιστική Διαχείριση και ανθρώπινο δυναμικό (πολιτιστικός διαχειριστής, τύποι, επίπεδα πολιτιστικής διαχείρισης, διαδικασία πολιτιστικής διαχείρισης, κ.α.)
7. Κοινό και Αξιολόγηση. Πολιτιστική Επικοινωνία (ψηφιακά μέσα, κοινωνικά δίκτυα, κ.α.) και Μάρκετινγκ πολιτιστικού οργανισμού (έρευνα αγοράς). Πολιτιστικό μάρκετινγκ στο χώρο των Μουσείων (κατηγορίες επισκεπτών, τιμολογιακή πολιτική, περιοδικές εκθέσεις, διαφήμιση Μουσείων και δημόσιες σχέσεις, κλπ).
8. Πολιτιστική Πολιτική και Πολιτιστική Διπλωματία
9. Πολιτιστική Οικονομία (Εξωτερικοί Πόροι οικονομικής διαχείρισης/Χορηγίες, κατηγορίες χρηματοδοτήσεων ενός πολιτιστικού οργανισμού, Εταιρική Κοινωνική Εικόνα, κ.α.)
10. Πολιτιστική Διαχείριση και βιώσιμη ανάπτυξη
11. Πολιτιστικός τουρισμός, ορισμός, κατηγορίες πολιτιστικών τουριστών, φορείς ανάπτυξης
12. Ψηφιακός πολιτισμός και η διαχείριση του. Διαδραστικές εικονικές εκθέσεις.
13. Παρουσιάσεις εργασιών.

Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές και μελλοντικά οι απόφοιτοι του Τμήματος που θα απασχοληθούν στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα, θα μπορούν να:
• συνδυάζουν τις γνώσεις τους στη συντήρηση, με την πολιτιστική διαχείριση,
• να συν-διαμορφώνουν πρακτικές και μεθόδους, βιώσιμης ανάπτυξης, πολιτιστικής πολιτικής, διοίκησης και
• να οργανώνουν δραστηριότητες επικοινωνίας (π.χ. ανοιχτά εργαστήρια συντήρησης στα μουσεία, εικονική-ψηφιακή συντήρηση, συντήρηση/αποκατάσταση τρισδιάστατης επαυξημένης πραγματικότητας, εκπαιδευτική συντήρηση).

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Γλώσσα αξιολόγησης: Ελληνική
Αξιολόγηση φοιτητών (100%): Γραπτή Εργασία, Έκθεση/ Αναφορά
• Γραπτή εργασία (50%),
• Προφορική παρουσίαση της εργασίας (50%)

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά: Πλήρης Οδηγός (Τhe Routledge companion to intangible cultural heritage), επιμέλεια M. I. Stefano και P. Davis, (μετάφραση: Φ. Γαϊδατζή), εκδ. Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2021.
Βελένη Θ., Θέματα Πολιτιστικής Διαχείρισης, (σημειώσεις μαθήματος Πολιτιστικής Διαχείρισης (Αrts Μanagement) του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Δίκαιο Τέχνης και Διαχείριση Τέχνης» του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος), εκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2018.
Βlack, G., (μετάφραση: Σ. Kωτίδου), Το Ελκυστικό Μουσείο. Μουσεία και επισκέπτες, εκδ. Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2009.
Γκάντζιας Γ., Πολιτιστική Πολιτική, Χορηγία & Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Ψηφιακός μετασχηματισμός, διοίκηση και οικονομία του Πολιτισμού, εκδ. Α. Παπασωτηρίου & Σια ι.κ.ε., 2η εκδοση, Αθήνα 2020.
Διαχείριση υλικής πολιτισμικής κληρονομιάς, τοπική κοινωνία και βιώσιμη ανάπτυξη, συλλογικός ψηφιακός τόμος, Πούλιος, Ι., Αλιβιζάτου, Μ., Αραμπατζής, Γ., Γιαννακίδης, Αλ.,
Καραχάλης, Ν. Γ., Μάσχα, Ε., Μούλιου, Μ., Παπαδάκη, Μ., Προσύλης, Χρ., Τουλούπα, Σ., εκδόσεις Κάλλιπος, Αθήνα 2015, https://repository.kallipos.gr/handle/11419/2394
Εισαγωγή στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομίας. Μία κριτική επισκόπηση του πεδίου στην Ελλάδα, συλλογικός τόμος, εκδ. Ασίνη, Αθήνα 2020.
Ζορμπά Μ., Πολιτική του Πολιτισμού, Ευρώπη και Ελλάδα στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, εκδ. Πατάκης, 1η εκδ. 2014, Αθήνα 2020.
Μουσείο και Μουσειακές Σπουδές. Ένας Πλήρης Οδηγός, συλλογικός τόμος, επιστημονική επιμέλεια: Sharon Macdonald, (μετάφραση: Δ. Παπαβασιλείου), εκδ. Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, εκδόσεις 1/2012, 3/2021, Αθήνα.
Τobelem, J.-M., Η Νέα Εποχή των Μουσείων : τα πολιτιστικά ιδρύματα απέναντι στην πρόκληση της διαχείρισης, εκδ. Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα 2015.

-Πρόσθετη Βιβλιογραφία:
Ames, P. J. (2005). A challenge to modern museum management: Meshing mission and market. In Museum management (pp. 24-31). Routledge.
Berndt, E., & Carlos, J. (2000). Cultural heritage in the mature era of computer graphics. IEEE Computer Graphics and Applications, 20(1), 36-37.
Blundo, D. S., Muiña, F. E. G., del Hoyo, A. P. F., Riccardi, M. P., & Politi, A. L. M. (2017). Sponsorship and patronage and beyond. Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development.
Chin, S. H., Chen, C., Ko, P. C., & Lin, S. Y. (2019). Design of museum advertisement picture management system based on web. Journal of Visual Communication and Image Representation, 63, 102595.
Cleere, H. (Ed.). (2020). Archaeological Heritage Management. Routledge.
De Beer, J., & Boogaard, F. (2017). Good practices in cultural heritage management and the use of subsurface knowledge in urban areas. Procedia engineering, 209, 34-41.
Fairclough, G., Harrison, R., Jameson, J. H., & Schofield, J. (2008). The heritage reader. Routledge.
Filip, F. G., Ciurea, C., Dragomirescu, H., & Ivan, I. (2015). Cultural heritage and modern information and communication technologies. Technological and economic development of economy, 21(3), 441-459.
Frigerio, A. (2013). The underwater cultural heritage: A comparative analysis of international perspectives, laws and methods of management.
Fuligni, L. (2015). Opening to the private sector: A different perspective in the management of cultural heritage.
Hambrecht, G., & Rockman, M. (2017). International approaches to climate change and cultural heritage. American Antiquity, 82(4), 627-641.
Holtorf, C., Pantazatos, A., & Scarre, G. (Eds.). (2018). Cultural heritage, ethics and contemporary migrations. Routledge.
Kalay, Y., Kvan, T., & Affleck, J. (Eds.). (2007). New heritage: new media and cultural heritage. Routledge.
Lennon, J. (2006). Cultural heritage management. Managing Protected Areas: A Global Guide, London: Earthscan, 448-73.
Li, J., Krishnamurthy, S., Roders, A. P., & van Wesemael, P. (2020). Community participation in cultural heritage management: A systematic literature review comparing Chinese and international practices. Cities, 96, 102476.
Liang, X., Lu, Y., & Martin, J. (2021). A review of the role of social media for the cultural heritage sustainability. Sustainability, 13(3), 1055.
Malegiannaki, I., & Daradoumis, Τ. (2017). Analyzing the educational design, use and effect of spatial games for cultural heritage: A literature review. Computers & education, 108, 1-10.
Marty, P. F. (1999). Museum informatics and collaborative technologies: The emerging socio‐technological dimension of information science in museum environments. Journal of the American Society for Information Science, 50(12), 1083-1091.
Marty, P. F., & Jones, K. B. (Eds.). (2008). Museum informatics: People, information, and technology in museums (Vol. 2). Taylor & Francis.
Marty, P. F., Rayward, W. B., & Twidale, M. B. (2003). Museum informatics. Annual review of information science and technology, 37(1), 259-294.
McKercher, B., & Du Cros, H. (2002). Cultural tourism: The partnership between tourism and cultural heritage management. Routledge.
Messenger, P. M., & Smith, G. S. (2010). Cultural Heritage Management. A Global Perspective. Serie.
Mishraa, A. (2019). Cultural Heritage and Climate Change: A Literature Review.
Moore, K. (Ed.). (1994). Museum management. Psychology Press.
Phelan, M. (1993). A synopsis of the laws protecting our cultural heritage. New Eng. L. Rev., 28, 63.
Sandell, R., & Janes, R. R. (Eds.). (2007). Museum management and marketing. Routledge.
Schweibenz, W. (1998). The” Virtual Museum”: New Perspectives For Museums to Present Objects and Information Using the Internet as a Knowledge Base and Communication System. Isi, 34, 185-200.
Seaman, B. A. (2013). The role of the private sector in cultural heritage. In Handbook on the Economics of Cultural Heritage. Edward Elgar Publishing.
Siano, A., Siglioccolo, M., Tuccillo, C., & Conte, F. (2014). The Relationships between Cultural Institutions and Companies: From Donations to Strategic Partnerships. In Handbook of Research on Management of Cultural Products: E-Relationship Marketing and Accessibility Perspectives (pp. 126-150). IGI Global.
Dieck T., M. C., & Jung, T. H. (2017). Value of augmented reality at cultural heritage sites: A stakeholder approach. Journal of Destination Marketing & Management, 6(2), 110-117.
Waltl, C. (2006). Museums for visitors: Audience development–A crucial role for successful museum management strategies. Intercom, 2006, 1-7.